တွတ်တပတ်သီးလား ဗန္ဓရသရက်သီးလား

 

၂၀၁၃ ဧပြီလတုန်းက တွံတေးကကိုအေးကြူယူလာတဲ့ရှေးကဘုရင်တွေသာပွဲတော်တည်ရတယ်ဆိုတဲ့အသီး၊အပင်ခြေကိုဖိနပ်ချွတ်ပြီးမှဝင်ရတယ်ဆိုတဲ့ တွတ်တပတ်သီးဟာ သိပ္ပံအမည် Pouteria campechiana လို့ခေါ်တဲ့သကြားသီးတမျိုးလို့ဖေါ်ထုတ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီနောက်တော့မြန်မာ့ပုရပိုက်တွေအကြောင်းစပ်စုရင်းက ဗြိတိသျှစာကြည့်တိုက်မှာရှိတဲ့ “ရွှေနန်းလက်သုံး” ပုရပိုက်မှာ “ဟံသာဝတီမြို့ဝန်ဆက်တွတ်တပတ်ပင်” ဆိုပြီးပုံနဲ့တကွပြထားကိုအံ့ဩစွာတွေ့လိုက်ရပါတယ် (http://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=mss_burmese_199_f044r)။

ဒီတော့လဲတွံတေးက လက်ရှိတွတ်တပတ်ပင်ပိုင်ရှင်ပြောတာအသားလွတ်တော့မဟုတ်ဘူးပေါ့။

လွန်ခဲ့တဲ့ ၁-ရက်၊ ၂-ရက်ကပဲ ဒီအပင်ကိုဗန္ဓရသရက်ဆိုပြီးမှားခေါ်ကြတာကိုတနေရာမှာတွေ့လိုက်သလိုထင်မိလို့ရှာကြည့်တယ်။ အလိုက်သင့်ပဲဖေ့ဘုတ်ထဲမှာ ၂၀၂၁-နိုဝင်ဘာကဒေါက်တာဝဏ္ဏထွန်းရေးထားတာတွေ့လို့ရှယ်ပေးခဲ့ပါတယ်။သူကလဲဒီအသီးဟာသရက်သီးမျိုးမဟုတ်တာကိုရှင်းအောင်ပြောပြထားပါသေးတယ် -

“မြန်မာလူမျိုးတွေအဖို့ ပုံပြင်ဒဏ္ဍာရီတွေမှတဆင့်ရင်းနှီးနေတဲ့ ဗန္ဓရသရက်မျိုးကို သရက်မျိုးပေါင်း (၁၅၀၀)လောက်ရှိတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာရှိမလားလို့လေ့လာကြည့်တော့ မတွေ့ရပါဘူး။”

ကျနော်ရှာကြည့်တော့ “ဗန္ဓရ” ဆိုတဲ့နံမယ်နဲ့နီးစပ်တဲ့သရက်သီးနံမယ်ကိုအိန္ဒိယ ဂူဂျရတ်ပြည်နယ်မှာတွေ့ပါတယ်။ ဒီအကြောင်းနောက်တော့ပြောပါမယ်။

ခုတော့ကျနော်လက်လှမ်းမီသလောက်ပါဠိ၊သက္ကတအဘိဓာန်တွေမှာ “ဗန္ဓရ” ကိုရှာကြည့်တာမတွေ့ပါဘူး။ ကျနော်ကြည့်လက်စပုရပိုက်တွေထဲလဲမတွေ့ဘူး။ မြန်မာစာအဖွဲ့ရဲ့မြန်မာအဘိဓာန်အကျဉ်းထဲမှာရော၊မြန်မာ-အင်္ဂလိပ်အဘိဓာန်မှာရောမတွေ့၊ ယုဒသန်အဘိဓာန်မှာလဲမတွေ့ပါဘူး။ List of Trees Shrubs, Herbs and Principal Climbers, etc. စာအုပ်မှာလဲမတွေ့ပါဘူး။

ဒါဆိုရင်တော့ဒီနံမယ်နဲ့ဒီအသီးကိုကျနော်တို့မြန်မာတွေဘယ်လိုဆက်စပ်လာကြတာလဲဆိုတာပဟေဠိဖြစ်နေပြန်တာပေါ့။ ကျနော်တို့တွေ့ခဲ့ဘူးပါတယ်လေ၊အိန္ဒိယကျေးလက်တောရွာမှာကောက်ယူရောင်းချတယ်လို့ပြထားတဲ့မယ်ဇယ်ပွင့်ကိုကျနော်တို့ဆီမှာမဥ္ဇူသကနတ်ပန်းဆိုပြီးစျေးကောင်းနဲ့ရောင်းတာလို၊ အမြောက်ဆန်ပွင့်ကိုလုမ္မဏီအင်ကြင်းဆိုပြီးရောင်းတာလို “အရောင်းမြှင့်တင်တာမျိုး” ဖြစ်နေမလားဘဲ။

တကယ်တော့ ဗန္ဓရ”သရက်” လို့ခေါ်နေတဲ့ သရက်မဟုတ်တဲ့အသီးကို “ရွှေနန်းလက်သုံး” ပုရပိုက်ထဲမှာ တွတ်တပတ်သီးလို့ခေါ်တယ်ဆိုတာအထင်အရှားပါ။ ဒီအသီးကိုအမှန်အကန်ဗန္ဓရသရက်လို့ခေါ်တာသာ ရှိနေခဲ့ရင် နန်းတွင်းကလဲမသိပဲမနေပါဘူး။ တွတ်တပတ်ဆိုတဲ့နံမယ်ကတော့အတော်ဆန်းတယ်။ ခုပြောနေတဲ့ Pouteria campechiana သီးရဲ့တခြားတိုင်းပြည်တွေကအရပ်ခေါ်နံမယ်တွေကိုစပ်စုကြည့်တော့လဲ “တွတ်တပတ်” နဲ့နီးစပ်တာမတွေ့ရဘူး။
အိန္ဒိယမှာစိုက်တဲ့မျိုးတွေကိုလိုက်ကြည့်တဲ့အခါမှာ ဂူဂျရတ်ပြည်နယ်မှာနံမယ်ကြီးတဲ့ “Vanraj” ဆိုတဲ့သရက်သီးမျိုးကိုတွေ့တယ်။ အဲဒါက “ဗန္ဓရ” နဲ့အတော်နီးစပ်သလိုဘဲ (https://www.holidify.com/pages/mangoes-in-india-1438.html)

ဒီလိုရေးထားတယ် -

Vanraj Mangoes constitutes a rare variety of mangoes that are sold in Gujarat; especially in the Vadodara city. Due to high demand, the prices of this fruit are generally a bit higher than average. Vanraj Mango is typically oval in shape resembling the figure of an egg but slightly larger than it. With its skin sporting a reddish-tint on the upper side, it almost appears as if the rare fruit is blushing. Also, since it is among the mid-season variety of mangoes, Vanraj mangoes have excellent keeping quality which contributes to the high number of people that are fans of it.

အိန္ဒိယရဲ့သရက်သီးမြေပုံမှာလဲ Vanraj သရက်ကိုတွေ့နိုင်ပါတယ် -